* Początki - KOŚCIELEC *

Kościelec - wieś gminna, w woj. wielkopolskim i powiecie kolskim,
5 km na południowy zachód od Koła, przy szosach Poznań - Warszawa i do Turku.

Miejsce urodzenia w 1716 roku Rafała hrabiego Gurowskiego.

   W najsarszych wzmiankach z 1268 nazywany Kościołem, od wybudowanej w XII w. kamiennej świątyni. Kościelec był własnością królewska, a od poł. XVI w., rezydencją starostów niegrodowych kolskich.
   W Kościelcu znajduje się kościół pw. Św. Andrzeja, w swej najstarszej części, czyli prezbiterium romański z 1 poł. XII w., wykonany z ciosów piaskowca, prostokątny z półkolistą absydą, w której są okienka romańskie. Zakrystia i skarbczyk, murowane z cegieł, dobudowano przed 1600 r., a w 1760 wzniesiono drewnianą nawę. Wnętrza kryte stropem, w absydzie sklepienie hemisferyczne, w skarbczyku i zakrystii - kolebkowe. Ołtarz główny rokokowy, 2 ołtarze boczne o charakterze barokowym. W niewielkim parku miedzy kościołem a szosą widnieje barokowa figura Św. Jana Nepomucena z 2 poł. XVIII w., fundowana przez Rafała Gurowskiego, oraz aleja kasztanowców z drzewami o obw. 200-300 cm.
Z przekazów pisemnych wynika, że wspomniany Rafał Gurowski urodził się w 1716 roku w Kościelcu prawdopodobnie wówczas, gdy rezydował tam jako starosta niegrodowy kolski, jego ojciec Melchior Gurowski h. Wczele.
   Po północnej stronie szosy, na skarpie doliny rzecznej, stoi eklektyczny pałac wzniesiony po 1830, przebud. i rozbud w 2 poł. XIX w. W parku przypałacowym z 2 poł. XIX w. (pow. 12,3 ha), relikty dawnej architektury ogrodowej: sztuczne ruiny średniowiecznego zamku, miniaturowy meczet i wieża minaretu, sztuczna grotą wyłożoną sycylijskim tufem wulkanicznym. Wśród drzew w ogrodzie m. in. dąb o obw. 500 cm.
   Przy rozwidleniu szos klasycystyczny zajazd pocztowy z przełomu XVIII/XIX w., składający się z budynku mieszkalnego i 2 pawilonów (dawnych stajni) ustawionych skośnie po bokach, krytych dachami czterospadowymi ( obecnie restauracja i poczta). W pawilonie przy urzędzie pocztowym sala pamiątek z ekspopzycją ilustrującą historię usług pocztowych.

opr. Krzysztof Lutowski
Wschowa 2006

PRYWATNA STRONA POŚWIĘCONA RAFAŁOWI GUROWSKIEMU